Er zijn 3 manieren om inhoudsstoffen uit planten te halen mbv water

31-07-2014 14:00
Watermaceraat  : overgiet je kruid met koud water en laat dit geruime tijd staan, van 4 tot wel 48uur.

Infuus : overgiet je kruid met warm water (nooit kokend!) en laat trekken (5 à 10 minuten tot 1 uur). Deze methode wordt vaak verward met de term 'thee' wat eigenlijk slaat op een infuus van de plant Camelia sinensis, de thee plant. Het is vergelijkbaar met de bic of hoover. Ik schrijf met een bic, al is het van een ander merk. Of ik hoover de woonkamer, al ben ik deze wel aan het stofzuigen met bvb een dyson. Kruideninfusen van de thee plant werden zo populair op een bepaald moment dat sindsdien een kruideninfuus, van gelijk welke plant, gewoon thee genoemd wordt. Dit is dus een incorrecte term. Maar het wordt zo wel in de volksmond genoemd.

Decoct
Je kan planten gedurende een bepaalde tijd laten meekoken. Deze methode wordt gebruikt bij de taaiere plantdelen (bast, wortel, houtige stengels, zaden met harde zaadhuid) vb thijm, wilgenbast, ... .


Ik stelde me de vraag waarom er soms voor een koud maceraat gekozen wordt of voor een infuus. Ik vroeg me af of er een verschil was in het aantal of verschillende inhoudsstoffen die onttrokken werden aan de plant in deze gevallen.

Onderzoek leerde me dat ...

1) Hoe warmer je water, hoe sneller de chemische reacties gebeuren en ook hoe sneller je inhoudsstoffen in oplossing brengt.

2) Je kan vaak een koud maceraat maken ipv infusen... Als je veel tijd hebt, want dan moet je uren of dagen wachten eer je evenveel inhoudsstoffen uit de plant hebt gehaald...niet altijd praktisch dus.

Maar soms moet je het koud doen, omdat sommige inhoudsstoffen instabiel zijn in hitte en je ze kwijt bent of ze veranderen in niet gewenste nevenprodukten (schadelijk of zonder gezondheidseffecten) bvb. :
  • Planten met een hoog gehalte aan slijmstoffen, die gaan kapot bij een temperatuur van 40°C
  • Planten met een hoog gehalte aan EO's (etherische olieën); die vervliegen bij hoge temperaturen
  • Planten die antioxidanten bevatten verliezen hun antioxidans vermogen (vit C, vit E, bepaalde polyfenolen...)
  • Planten met inhoudsstoffen die chemisch onstabiel zijn bij hitte zoals iridoïden, sesquiterpeenlactonen,..

3) De decocten zijn het hevigst, daar maak je het meeste inhoudsstoffen mee kapot, maar soms moet je op die manier best werken als je zeer harde plantendelen hebt zoals bast en wortel, anders mag je letterlijk echt heeeel lang wachten. Decocts zijn dus ten zeerste afgeraden voor de zachte plantendelen (bloem, blad), dan ga je echt niet veel meer overhebben van je inhoudsstoffen. Vandaar dat men ook steeds zegt bij het kruideninfuus: "geen kokend water".


Welke methode kies je nu in welk geval?

- Eerst moet je zien welke plantendelen je wenst te gebruiken

- Vervolgens moet je besluiten welke inhoudsstoffen je wenst te extraheren; indien bepaalde stoffen niet belangrijk zijn voor je, kan je gerust voor het infuus gaan, terwijl je in andere gevallen misschien toch best voor het koud water maceraat kiest.

BESLUIT :
Keuze extractie mbv water-kruidige weetjes.docx (16247)

 

—————

Terug